Tijdens het luisteren naar podcasts over wijn kan je naast interessante informatie ook af en toe wat nieuwe termen horen vallen! Als je ooit een wijnmaker vol passie hebt horen vertellen over hun nieuwste creatie, heb je ze misschien wel horen zeggen: “We wanted to make a wine with a vertical taste”. En als je net als veel wijnliefhebbers bent, knikte je waarschijnlijk instemmend terwijl je je stiekem afvroeg of je wijn beter rechtop zittend zou moeten proeven in plaats van onderuitgezakt in je stoel.
Don't worry, het concept van een verticale wijn heeft niets te maken met hoe je zit, maar alles met hoe een wijn zich op je gehemelte gedraagt. Laten we dit intrigerende begrip ontcijferen en ontdekken wat wijnmakers bedoelen als ze spreken over verticaliteit in wijn.
Verticaal vs. Horizontaal: Een kwestie van structuur
Om de verticale smaak te begrijpen, moeten we deze vergelijken met het tegenovergestelde: een horizontale wijn. Een horizontale wijn spreidt zich breed uit over je gehemelte. Hij is rijk, rond, weelderig en soms zelfs een beetje lui. Hij neemt de tijd, nestelt zich op je tong en bedekt royaal elke hoek van je mond met smaak. Denk aan een fluweelzachte, fruitige Merlot of een romige, op eikenhout gerijpte Chardonnay.
Een verticale wijn daarentegen draait om spanning en precisie. Hij heeft een structuur die een zekere opwaartse energie uitstraalt, met een duidelijke richting en focus. Vanaf de eerste slok begint hij levendig op het puntje van je tong en beweegt hij met snelheid en intensiteit naar het gehemelte en de achterkant van je keel, eindigend in een lange, aanhoudende afdronk. Het is als een strak gespannen snaar of een pijl die precies en doelgericht omhoog schiet, met een dynamische en energieke beleving. Denk aan een strakke Riesling, een krachtige Nebbiolo of een frisse Sauvignon Blanc.
De belangrijkste kenmerken van een verticale wijn
Wat geeft een wijn precies deze kwaliteit? Er zijn een paar belangrijke factoren:
- Hoge zuurtegraad: Zuurtegraad vormt de ruggengraat van een verticale wijn. Het zorgt voor spanning, frisheid en een gevoel van beweging dat de wijn optilt naar een eleganter niveau.
- Stevige tannine: Bij rode wijnen dragen tannine bij aan verticaliteit door structuur en grip te geven, wat zorgt voor een opwaarts gevoel in plaats van rondheid.
- Mineraliteit: Die bijna elektrische sensatie van natte stenen, krijt of ziltigheid? Die versterkt vaak de verticale ervaring, waardoor de wijn preciezer en scherper aanvoelt.
- Aromatische lift: Wijnen met levendige, aanwezige aroma’s (denk aan citruszeste, florale tonen of kruidige frisheid) benadrukken vaak verticaliteit boven weelderigheid.
- Lange, gefocuste afdronk: Een verticale wijn verdwijnt niet zomaar; hij laat een frisse, elegante nasmaak achter die eindeloos lijkt door te gaan.
Waarom wijnmakers gek zijn op verticaliteit in een wijn?
Wijnmakers streven vaak naar verticale wijnen omdat ze langer houdbaar, beter te combineren met eten en expressiever van terroir zijn. Een verticale wijn heeft karakter, hij houdt je aandacht vast, hij laat je letterlijk even rechter op zitten (althans figuurlijk), en hij daagt je smaakpapillen uit op de best mogelijke manier.
Een volle, ronde wijn kan troostrijk en makkelijk te drinken zijn, als een warme trui op een winteravond. Een verticale wijn daarentegen is meer als een perfect op maat gemaakt pak. Hij trekt de aandacht, straalt elegantie uit en laat een blijvende indruk achter.
Een nieuwe manier van wijnbeleven
Nu je weet wat verticale smaak betekent, is het tijd om je nieuwe kennis toe te passen. Bij je volgende glas wijn, stel jezelf de vraag: ervaar ik een wijn de nodige elegantie bezit, met spanning en precisie? Of omhult hij mijn gehemelte met brede, zachte lagen?
Er is geen goed of fout! Beide stijlen hebben hun charme. Maar als je een wijn met een uitgesproken verticale structuur tegenkomt, geniet er dan bewust van. Misschien verras je zelfs je gezelschap door te zeggen: “Wat een prachtige verticale spanning in deze wijn.” Wie weet? Misschien inspireer je hen om ook die extra dimensie in wijn te ontdekken.
