Tijdens een bezoek met de Vinitaly International Academy bij Berlucchi uit Franciacorta kregen we naast een fraai bezoek en dito tasting ook een heel emotioneel betoog te horen van Crstina Ziliani. Ze had het over de oorsprong van het wijnhuis en hoe de ontmoeting en vriendschap tussen Guido Berlucchi en Cristina's vader Franco Ziliani hadden geleid tot wat het unieke Franciacorta huis vandaag geworden is. Ze had het over de lange weg die is afgelegd en de strijd die ermee gepaard ging. Maar bovenal had ze het ook over de gevaren die er schuilen in de wijnbouw van morgen. Waarna er een lang betoog volgde over prospective viticultural reasearch of hoe ze de uitdagingen in de wijnbouw proberen op te vangen door mee te gaan met de tijd! Boeiend genoeg voor mij om er wat opzoekingen over te doen.
Prospective viticultural research – of vooruitstrevend wijnbouwonderzoek – is een wetenschap die zich richt op het ontwikkelen van nieuwe technieken en inzichten om de wijnbouw toekomstbestendig te maken. Door methoden als genetische analyse, klimaatmodellering en geavanceerde bodemonderzoeken te gebruiken, helpt dit onderzoek niet alleen om de kwaliteit en consistentie van wijnproductie te verbeteren, maar ook om toekomstige uitdagingen te voorzien en te omzeilen. Dit biedt wijnproducenten unieke mogelijkheden om hun wijngaarden duurzaam te beheren en optimaal te profiteren van moderne technologie.
Wat is prospective viticultural research?
Prospective viticultural research houdt zich bezig met het onderzoeken van toekomstige ontwikkelingen en uitdagingen in de wijnbouwsector, zoals klimaatverandering, bodemuitputting en de groeiende vraag naar duurzame wijnproductie. Door een multidisciplinaire benadering waarin technologie, biologie en data-analyse centraal staan, kunnen onderzoekers en wijnproducenten nieuwe kennis en oplossingen ontwikkelen. Internationaal gezien speelt samenwerking een grote rol: door te leren van best practices in andere regio’s en kennisdeling tussen onderzoekers en wijnhuizen kunnen innovaties snel toegepast worden in de wijngaard.
Onderzoeksmethoden: de sleutel tot innovatie
Binnen het prospective viticultural research wordt een breed scala aan methoden gebruikt. Belangrijke onderzoeksmethoden zijn:
1. Genetische analyse en kruisingstechnieken
Onderzoekers analyseren het DNA van druivensoorten om variëteiten te vinden die beter bestand zijn tegen ziektes en klimaatveranderingen. Door kruisingsprogramma’s en genetische selectie kunnen er nieuwe variëteiten worden ontwikkeld die specifiek geschikt zijn voor extreme weersomstandigheden, zoals droogte of hevige regenval.
2. Klimaatmodellering en data-analyse
Door klimaatmodellen en historische data te gebruiken, kunnen onderzoekers voorspellingen doen over klimaatverandering en de impact ervan op wijngaarden. Dit geeft wijnbouwers tijdige inzichten in de beste aanplant- en oogsttijden, en helpt hen hun wijngaarden te beschermen tegen veranderende weerpatronen. Zo speelt technologie een cruciale rol in risicomanagement.
3. Bodemonderzoek en bodembeheer
Via bodemanalyse bepalen onderzoekers de specifieke eigenschappen van de wijngaardbodem, zoals mineralenbalans en pH-waarde. Dit maakt precisiebemesting en gericht irrigeren mogelijk, wat bijdraagt aan een efficiënter bodembeheer en behoud van bodemkwaliteit op lange termijn.
4. Remote sensing, drones en digitalisering
Door remote sensing-technologie zoals drones en satellieten, maar ook door IoT-sensoren en kunstmatige intelligentie, kunnen wijnbouwers op afstand de gezondheid van hun wijngaarden monitoren. Hiermee kunnen ze vroegtijdig ziektes en voedingstekorten opsporen en gericht maatregelen nemen. Digitalisering en automatisering vergroten de efficiëntie en zorgen voor een consistent hogere opbrengst. Cristina Ziliani vertelde ons bijvoorbeeld dat er tijdens de periode naar de oogst toe wel honderden foto's per dag werden genomen via drones voor verdere analyse!
Voordelen voor de wijnproducent
Prospective viticultural research biedt talrijke voordelen voor wijnproducenten. Enkele belangrijke zijn:
- Verbeterde weerstand tegen klimaatverandering
Klimaatverandering zorgt voor extremere weersomstandigheden die invloed hebben op de oogst en de kwaliteit van druiven. Door de ontwikkeling van klimaatbestendige druivensoorten kunnen wijnbouwers beter inspelen op deze veranderingen, waardoor opbrengst en kwaliteit beschermd blijven.
- Duurzaam en efficiënt wijngaardbeheer
Bodemonderzoek en precisielandbouw maken het mogelijk om gericht te bemesten en irrigeren, wat niet alleen kostenbesparend is, maar ook milieuvriendelijk. Dit sluit aan bij de vraag naar duurzame productie en helpt wijnproducenten bovendien om te voldoen aan certificeringen voor biodynamische en biologische wijnbouw.
- Bevordering van biodiversiteit en ecosysteemgezondheid
Door innovatieve en duurzame praktijken toe te passen, draagt prospective viticultural research bij aan het behoud en de versterking van biodiversiteit rondom de wijngaard. Natuurlijke flora en fauna, zoals insecten en inheemse planten, worden beschermd en helpen mee in het natuurlijke ecosysteem van de wijngaard, wat extra bescherming biedt tegen plagen.
- Verhoogde wijnkwaliteit en consistentie
Dankzij geavanceerde analysemethoden kan men optimale groeiomstandigheden en oogstmomenten beter bepalen, wat leidt tot een constante hoge kwaliteit van de wijn. In een tijd waarin consumenten steeds meer waarde hechten aan kwaliteit en consistentie, is dit een groot concurrentievoordeel.
- Betere kostenefficiëntie en risicomanagement
Het gebruik van drones, sensoren en data-analyse helpt wijnproducenten om alleen daar in te grijpen waar het nodig is, wat tijd en geld bespaart. Door voorbereid te zijn op risico’s als ziekte-uitbraken of klimaatschommelingen, hebben wijnproducenten een betrouwbaardere en kostenefficiënte oogst.
Wat betekent dit voor de Toekomst van de wijnbouw?
Met prospective viticultural research kunnen wijnproducenten zich beter voorbereiden op onzekere toekomstige scenario’s, van klimaatveranderingen tot veranderende consumenteneisen. Scenario-planning biedt inzicht in de wijnbouw van de toekomst en stelt producenten in staat om hun strategieën nu al aan te passen, bijvoorbeeld door gebruik te maken van duurzame technologieën en alternatieve druivensoorten. Regelgevende instanties spelen hierin ook een rol; door subsidies en ondersteuning voor duurzaam onderzoek kunnen wijnbouwers de overstap naar deze innovatieve methoden gemakkelijker maken. Zo wordt de sector toekomstbestendig gemaakt.
Veranderende consumententrends en marktpositie
Consumenten stellen steeds hogere eisen aan de herkomst en productiewijze van hun wijnen. Ze zoeken vaker naar biologische en duurzame opties, wat wijnproducenten aanmoedigt om milieubewust te produceren. Door prospective viticultural research kan de sector aan deze verwachtingen voldoen en zich positioneren als een moderne en verantwoorde marktleider.
Educatie en bewustwording in de sector
Een toekomstbestendige wijnbouw vereist dat alle schakels in de keten op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen. Educatie over duurzame en innovatieve praktijken, zoals via workshops en trainingen, kan producenten helpen om de technieken en voordelen van prospective viticultural research optimaal te benutten. Hiermee worden kennis en vaardigheden binnen de sector versterkt, wat de hele wijnindustrie ten goede komt.
Conclusie
De vooruitgang in prospective viticultural research biedt wijnbouwers talloze kansen om hun productie te verduurzamen, risico’s te beperken en aan de vraag naar kwaliteit en duurzaamheid te voldoen. Door te investeren in technieken zoals genetische aanpassing, klimaatmodellering en digitalisering kunnen producenten hun wijngaarden beter beheren en inspelen op veranderingen. De toekomst van de wijnbouw belooft innovatie en duurzaamheid – en prospective viticultural research vormt de solide basis waarop deze visie wordt gebouwd.
