Inleiding

Montepulciano is een druk bezochte, Middeleeuwse Toscaanse stad die letterlijk aan een heuvel verankert zit. Ze staat tevens bekend om haar rode wijnen die onder Paus Paulus II en Sixtus V reeds een reputatie hadden verworven als één van de meest perfecte wijnen van Italië. We bevinden ons in het zuiden van Toscane, waar ook hier de Sangiovese druif de scepter zwaait. Al krijgt hij hier wel de benaming Prugnole Gentile mee.
Het gebied telt ongeveer een 1.100 ha aan wijngaarden.

De naam van het dorp stamt af van het antiek-Romeinse "Mons Politianus, terwijl de kwalificatie 'Nobile' (edel) achteraf zou toegevoegd zijn omdat deze wijn destijds uitsluitend voor de adel uit de streek was bestemd.

Naast de Vino Nobile bestaat er een tweede minder complexe wijn: de Rosso di Montepulciano DOC. Een wijn die jonger wordt gedronken dan zijn grote broer. 
Tenslotte vinden we er ook de Vin Santo di Montepulciano DOC terug.

De wijnbouw

Vino Nobile di Montepulciano is een DOCG sinds juli 198O, hoewel er reeds in 1971 aanvraag toe werd ingediend.

Het DOCG decreet stelt:

• De benaming Vino Nobile di Montepulciano geldt enkel voor rode wijnen
• De samenstelling van de wijn moet uit minstens 70% Prugnolo Gentile (Sangiovese) bestaan. Er mag aangevuld worden met Canaiolo Nero (maximum 20%) en met maximum 20% andere rassen die zijn toegestaan in de provincie van Siena. Het aanvullen met witte druivenrassen is verboden.
• De maximum opbrengst bedraagt 80 hl/ha.
• Het alcoholpercentage moet minstens 12,5 % bedragen.
• Minimale houtlagering gedurende twee jaar.
• De Riserva mag niet voor drie jaar worden verkocht, te rekenen vanaf de 1e januari volgend op de oogst. Het alcoholpercentage moet minimaal 13% bedragen. Minimale houtrijping is vereist van 3 jaar.

De wijnen

De wijnen van de Vino Nobile di Montepulciano hebben meestal een robijnrode tot granaatrode (bij veroudering) kleur. Ze hebben intense aroma's van rood fruit en een krachtige, droge smaak met een mooie ondersteuning van het hout.

De druivenrassen

Sangiovese is de belangrijkste druivensoort. Dit bekende rode druivenras uit Midden-Italië krijgt echter een andere benaming in Vino Nobile di Montepulciano. De Vino Nobile di Montepulciano heeft zijn karakter en persoonlijkheid te danken aan de Prugnole Gentile (minimum 70%). Deze lokale variant op de Sangiovese wordt het vaakst gecombineerd met een klein percentage Mammolo en Canaiolo Nero. Twee complimentaire druivenrassen die ook voor de vervaardiging van de wijnen met herkomstbenaming Chianti en Chianti Classico worden gebruikt. Voortaan wordt ook een klein percentage aan internationale druivenrassen zoals Cabernet Sauvignon en Merlot tot de herkomstbenaming toegelaten. 
Tot in 1989 mocht Vino Nobile di Montepulciano geproduceerd worden met witte druiven tot maximaal 10%. Sindsdien is dit verboden.

Bodem

De bodem is hoofdzakelijk samengesteld uit zand en zandsteen in combinatie met leem. Hier vinden we geen kalk terug. De wijngaarden liggen op een hoogte van 250 tot 600 meter.

Klimaat

Het klimaat is hier warmer dan in het centrum van Toscane. De zomers zijn vaak zeer droog.