Introductie

De D.O. Condado de Huelva bevindt zich in de provincie Huelva, en omvat 17 gemeentes.
De D.O. Condado de Huelva strekt zich uit over 6.000 Ha. In deze productiezone is de witte variëteit Zalema dominant. De wijnen van deze zone zijn wit en droog, met weinig alcohol. Ze worden gekenmerkt door hun aromatisch karakter en fruitigheid.

Gelegen tussen de Jerez-districten en de Portugese grens, begon Condado de Huelva (D.O. sinds 1964, laatste wijziging in 1979) sherryachtige wijnen te maken. 'Condado' betekent, het gebied dat geregeerd wordt door een 'Conde', of graaf. Historisch gezien bestond er in vele delen van Spanje een goede markt voor sherryachtige wijnen: buiten Huelva en Montilla in Andalucía, werden ze ook gemaakt in Valencia, Alicante en Rueda, om er maar drie te noemen. Deze markt is echter geslonken tot een haast te verwaarlozen hoeveelheid en behalve die snelafnemende vraag had Condado ook te lijden onder verouderde apparatuur en een product zonder afzetmogelijkheid.

Net zoals in andere verouderde sectoren van de Spaanse industrie, lag ook hier het antwoord in kwaliteitscontrole en diversificatie. De eerste aandacht ging naar de kwaliteit zodat het niveau hoog genoeg werd om de kleine resterende markt aan te spreken. Vervolgens werd de aandacht gericht op diversificatie die zich toespitste op lichte, koudegefermenteerde witte wijnen die verkocht worden als jonge wijnen op de groeiende (toeristen)markt langs de costas. De trend zette zich begin jaren '80 in en kwam op een hoogtepunt toen in 1985 de grootste coöperatie van de streek nieuwe kelderapparatuur aanschafte en het bewijs begon te leveren dat Condado-wijnen ook buiten de regio potentieel hadden. Deze trend lijkt zich voort te zetten, hoewel de belangrijkste lokale druif, de zalema, iets aan de neutrale kant is.

Wijnbouw

De wijnstokken worden 'en vaso' of 'vara y pulgar' (een Guyot-variant, letterlijke vertaling: 'stok en duim') geleid en zijn aangeplant met 0,6 m tussen de stokken en 2,5 m tussen de rijen. Vele oudere wijngaarden worden nog met paarden bewerkt, maar de nieuwere zijn aangeplant volgens een rechthoekig patroon van 3,25 bij 1,5 m met een bredere strook tussen de rijen zodat mechanisch oogsten in de toekomst mogelijk is.

Wijnbereiding

We kunnen de wijnen van Condado in twee grote groepen verdelen: de traditionele versus de moderne.
De traditionele wijnen: Condado Pálido-wijnen gisten in met kunsthars beklede betonnen cuves of 'tinajas' (hier beter bekend onder de naam 'conos') zonder temperatuurcontrole, en worden versterkt om het vereiste alcoholpercentage te verkrijgen (de wijnwetgeving vereist 14 tot 17%). Dan worden ze overgestoken naar vaten van Amerikaans eikenhout van niet meer dan 650 liter inhoud. Daar verblijven ze tenminste twee jaar. Condado Viejo-wijnen vergist men op dezelfde manier, en bereiken tussen de 13 en 15% natuurlijke alcohol en wordt versterkt tot 23%. Daarna liggen ze twee jaar in een houten vat om, op de ouderwetse manier, door oxydering te rijpen.

Moderne wijnen: Joven Afrutado-wijnen (meestal van 100% zalema) gisten in roestvrijstalen tanks, met temperatuurcontrole, en hebben het minimum vereiste alcoholpercentage, te weten 11 tot 14%. Om voldoende zuren te behouden, ondergaan de wijnen geen malolactische gisting en ze worden voor snelle consumptie verkocht. Ongeveer 50% van Condado's wijnsector beschikt nu over roestvrij staal.

De selectiemethode is zeer eenvoudig. Tijdens de oogst worden de druiven geselecteerd als 'Afrutado' of 'Corriente', met andere woorden, eerste-oogst-druiven met meer zuren vallen binnen de eerste categorie. De druiven voor 'Corriente' worden half september geplukt. Na gisting ondergaat 'Corriente' een tweede selectie: wijnen met 12% alcohol zijn bestemd voor lokale consumptie, en wijnen die beter gepresteerd hebben, of wijnen met de juiste kenmerken, worden versterkt tot 15% of 17%, afhankelijk van de stijl wijn die de producent beoogt. De versterkings-wijn, 'Balsa' genaamd, verkrijgt men door het mengen van oude wijn en 50% alcohol. De 15%-wijnen krijgen flor en ontwikkelen zich tot wat de lokale bevolking zo graag 'fino' blijft noemen. De sterkere wijnen gaan door om vollere, zwaarder versterkte wijnen te worden, ditto oloroso. Deze terminologie wordt buiten het productiegebied niet gebruikt.
Tegen Kerstmis is de fermentatie afgelopen en de wijn kan dan nog rusten voordat hij in april naar het solera-systeem gaat. De wijn brengt minstens twee jaar in solera door, die uit vaten van 400 liter ('Barrilones') of 660-liter ('Bocoyes') bestaat.

De wijnen

Condado Pálido is meestal een lichte, droge wijn die slechts licht versterkt is (15,5%). Men vergelijkt hem dikwijls met Sherry maar hij vertoont meer gelijkenissen met de Pálido-wijnen van Rueda.
Condado Viejo, als u houdt van die ouderwetse, volledig geoxideerde versterkte wijnen in rancio-stijl (17 tot 23%) die vroeger in heel Spanje gemaakt werden, dan is dit iets voor u. Condado Viejo is een verrassend goede wijn (zeer mooi bij de zoete afdronk) die bovendien zeer schappelijk geprijsd is.
Beide tradionele stijlen ouderen in een variant van het solera-systeem.
Joven Afrutado is een nieuwe-stijl (sinds 1984), koudgegiste witte wijn van Zalema-druiven. Op z'n best is het een zeer aangename wijn die gemakkelijk wegdrinkt, en die goed gekoeld, op heel wat strandfeesten de zon ziet ondergaan of... opkomen. Echte grote ambities schijnt hij echter niet te hebben.
Een van Condado's meest betrouwbare verdiensten, is het maken en 'kruiden' van 'Sherry'-vaten voor de Schotse Malt Whiskyindustrie. De vaten zijn gemaakt van Cantabrisch of Asturisch eikenhout en worden het eerste jaar gevuld met fino en het tweede en derde jaar met oloroso. Daarna zijn ze klaar voor hun eerste whisky.
Omdat de West-Europese markt krimpt, richt Condado zijn aandacht naar Oost-Europa en Zuid-Amerika, en haalt profijt uit het verbod om sherry nog langer in grote hoeveelheden te verkopen. De bulkmarkt is immers de markt waar de Condado-producenten het best in thuis zijn.

Druivensoorten

De belangrijkste druif van Condado is de zalema (81% van de wijngaard in 1990), die goed is voor versterkte wijnen, maar wat neutraal en vlak is in witte jóvenes. De aanplant ervan neemt gestadig af, maar er is weinig overeenstemming over de opvolger; momenteel staat palomino als eerste genoteerd. De andere druiven die verbouwd worden zijn: listán/palomino (13%); garrido fino (5%); moscatel (1% - niet gebruikt in D.O. wijnen). De max. opbrengst is 10.000 k/ha @ 70 l = 70 hl/ha.

Het Klimaat

Hoewel Condado de Huelva niet aan de Middellandse Zee ligt, heeft het toch een mediterraan-subtropisch klimaat met zomertemperaturen van 24 tot 28ºC en wintertemperaturen tussen de 9 en 11ºC. De ligging aan de zee en de Atlantische winden behoeden het gebied voor extreme hitte. Het jaarlijkse gemiddelde bedraagt 18ºC. Ieder jaar valt er tussen de 500 en 800 mm regen en de zon schijnt er 3.000 uur.

Terroir

Condado de Huelva grenst in het zuiden aan de Atlantische Oceaan, bij de Straat van Gibraltar, en de wijngaarden liggen op slechts 25 m boven zeeniveau. De bovenlaag is rood en zanderig met hier en daar wat kalksteen en kalk, op een zanderige onderlaag en alluviaal slib in het zuiden waar de rivier de Guadalquivir uitmondt.