Bordeaux - Druivenrassen

Inleiding

De wijnen van de Bordeauxstreek worden over het algemeen verkregen door vermenging (assemblage). Dit wil zeggen dat na de gisting en de rijping in tanks of vaten de wijnen van de verschillende druivenrassen worden samengevoegd tot een homogeen geheel. Deze techniek is even oud als de wijnproductie zelf.
Waarom plant een wijnbouwer verschillende druivensoorten aan? Tal van factoren spelen een rol, zoals de bodem, het klimaat, de traditie en eventueel modetrends. Uiteraard blijft de wijnbouwer de spelbepalende figuur, want hij opteert finaal voor kwaliteit of kwantiteit. Het wijnproductiegebied van Bordeaux heeft een gevarieerde geologische structuur. Soms domineert kiezel, kalk, klei of zand, maar over het algemeen is de bodem een combinatie van deze elementen. Elk domein heeft meestal percelen met verschillende grondsoorten. Het ligt dus voor de hand dat de wijnbouwer probeert de ideale verhouding te vinden tussen de bodem en het druivenras. Zo voelt Cabernet Sauvignon zich wonderwel thuis op doorlaatbare kiezelgronden in de Médoc, terwijl Merlot op de zware gronden van Pomerol het meeste wordt aangeplant.

Bordeaux geniet wel van een gematigd klimaat, maar strenge wintervorst en verraderlijke lentevorst zijn reële gevaren. De wijnbouwer weet dat sommige rassen daardoor gevoeliger zijn dan andere. Hij zal dan ook aan risicospreiding doen en verschillende soorten aanplanten. Sommige rassen zijn vroeg rijp, anderen kunnen pas vanaf oktober worden geplukt. Sommige productiegebieden hebben bovendien een specifiek microklimaat, zoals in Sauternes waar de Sémillondruif de typische edele rotting ondergaat.
De traditie speelt ook een belangrijke rol. De wijngaarden kunnen om praktische en financiële redenen niet zomaar in een handomdraai worden heraangeplant want het duurt verscheidene jaren vooraleer de jonge druivelaars opnieuw in productie komen. Tussen zijn twintigste en veertigste levensjaar geeft de wijnstok trouwens zijn maximaal rendement. Al deze factoren spelen een rol.

De blauwe druivensoorten

Cabernet Sauvignon is een laatrijpende druif met kleine bessen en een taaie schil. Het is één van de hoofdrassen die veelvuldig gebruikt worden. Deze druivensoort geeft aan de wijn kleur, karakter, finesse en bewaarkracht. Jonge Cabernet Sauvignon geurt naar zwarte bessen (cassis) en groene pepers. Zijn karakter is hoekig.
De wijn veroudert wel heel mooi want met de jaren wordt hij milder en voller. De aroma's worden rijk en complex en zijn doorweven met een typische viooltjesgeur. Dit ras voelt zich bijzonder goed thuis op de kiezelgronden van de Médocstreek. De Cabernet Sauvignon schuwt wel extreme temperaturen.

Cabernet Franc geeft de wijn een fruitig boeket met fijne geuren van viooltjes, framboos, bessen en zoethout. Het is eveneens één van de hoofdrolspelers in de Bordeaux. De Cabernet Franc bezit evenwel minder kleur en tannine dan Cabernet Sauvignon. In het gebied van Saint-Emilion wordt dit ras soms Bouchet of Bouchet Franc genoemd. Oude Médocboeren spreken soms van Grand Carmenet of Gros Cabernet. Deze wijn geeft aan de rode Bordeauxwijn naast een directe charme ook een frisse fruitigheid.

Merlot is een vorstgevoelige vroegrijpe druif met nogal grote bessen. Dit ras geeft zijn soepelheid en een mollige ietwat zoete smaak met fruitige, kruidige nuances. Het is naast de twee Cabernets de derde hoofddruif. Het is een vrij nieuwe druivensoort die pas in de 18de eeuw ten tonele werd gevoerd. De naam zou afgeleid zijn van 'merel' omdat de kleur sterke verwantschap vertoont met de pluimen van de vogel. Deze druivensoort is gevoelig voor coulure en pourriture grise. Het is het meest verspreidde rode druivenras in Bordeaux.

Malbec heeft grote bessen en is vroegrijp. Het is een bijras. De druiven bevatten veel kleurrijk sap. Heeft minder klasse dan Merlot. Dit ras werd aangeplant op minder goede bodems, zoals bijvoorbeeld de aangeslibde of palusgronden langsheen de rivieren.

Petit Verdot is eveneens een bijras. Het is een laatrijpende druif met kleine, zurige, kleurrijke bessen die rijk zijn aan tannine. Sterk geapprecieerd om zijn goed zuurgehalte. Komt alleen tot rijpheid in zonrijke jaren. Grote rijpheid staat vaak gelijk met een tekort aan zuur en op dat punt is Petit Verdot de ideale natuurlijke correctie.

De witte druivensoorten

Muscadelle, Sauvignon Blanc en Sémillon zijn de hoofdrolspelers voor de witte Bordeauxwijnen. Zij krijgen soms ondersteuning van de bijrassen Colombard, Mauzac, Merlot Blanc en Ugni Blanc.

Sémillon rijpt laat en geeft zachte volle wijnen met een lage zuurtegraad. Dit ras kan droge, halfdroge of zoete wijnen opleveren. De bessen zijn zoet, sappig en aromatisch. Deze sterke plant is weinig gevoelig voor coulure. De productie ligt hoog. De bessen zitten dicht opeen en bij rijpheid krijgen de doorzichtige schillen een mooie gouden kleur. Sémillon is oorspronkelijk afkomstig uit Sauternes en voelt zich daar trouwens nog altijd uitstekend thuis. In de late herfst zijn de overrijpe druiven gevoelig voor edele rotting of pourriture noble veroorzaakt door de schimmel Botrytis cinerea.

Sauvignon Blanc is een vroegrijpende witte kwaliteitsdruif die goed bestand is tegen ziekten. De opbrengst is groot. De naam herinnert aan sauvage en de aroma's hebben inderdaad iets wildfris. De Sauvignon wijn heeft een typische kruidige geur doorspekt met nuances van bessen, bladeren, aardbeien, asperges, lichte bloemengeuren, enz... met vaak bedwelmende impressies. Deze sterke plant is slechts matig vruchtbaar en gevoelig voor coulure. Door de stijgende vraag naar droge en aromatische witte wijnen heeft deze druif de laatste jaren aan belang gewonnen.

Muscadelle is een laatrijpende aromatische druif en geeft de wijnen een zekere elegantie, finesse en kracht. Staat in voor een frisse zuurheid en een bloemig aroma met een lichte muskustoets. Dit ras is weinig gevoelig voor lentevorst omdat de plant laat uitloopt. Muscadelle heeft een goede vruchtzetting en coulure komt zelden voor, maar voor meeldauw is dit ras bijzonder gevoelig.

Ugni BlancColombardMerlot Blanc en Mauzac zijn soorten die slechts een corrigerende functie hebben in het productieproces van witte wijn.

Onze wijnen